Briefwisseling

W.E.G.-cahier 3.

Het is maar weinigen gegund geweest om Elsschot (1882-1960) te horen voorlezen. Wanneer hij een boek voltooid had, nodigde hij een paar vrienden uit en las het voor. Soms werd de ontroering hem te machtig, zo getuigde J. Greshoff, en dan moest iemand anders het voorlezen overnemen.
Kort voor zijn vijfenzeventigste verjaardag was Willem Elsschot in Nederland voor een drietal voordrachten. S. Carmiggelt leidde hem steeds in en daarna las Elsschot voor uit zijn zojuist verschenen VERZAMELD WERK. Op 24 april 1957 was hij in de Rotterdamse Bijenkorf. Onder het geestdriftige publiek bevond zich Jan C. Villerius (1933-1996), die net daarvoor in briefwisseling met de auteur getreden was. In vele brieven en artikelen toont hij zich een nauwkeurig lezer van Elsschots werk; daarmee weet hij diens vriendschap en vertrouwen te winnen.
In ELSSCHOT LEEST VOOR is nu voor het eerst de volledige briefwisseling tussen Elsschot en Villerius vastgelegd. Daarbij bevindt zich een aantal brieven die pas na de uitgave van Elsschots BRIEVEN (1993) zijn opgedoken. Dankzij Villerius is de Rotterdamse lezing op de band bewaard gebleven. Op een cd die aan het boek is toegevoegd, valt nu Elsschots stem voor iedereen te horen.

Het zal geen verwondering wekken dat Willem Elsschot ook in zijn brieven de bondige stijl hanteerde die hem als schrijver kenmerkt. Dat alleen al maakt het tot een genot om die brieven te lezen. Daarbij zijn ze veelal geestig en wordt er niet in gezeurd. Zo iets komt in onze literatuur zelden voor.

De brieven van Elsschot zijn van buitengewoon belang voor de kennis van zijn leven en zijn werk. Ze belichten de rol die Jan van Nijlen heeft gespeeld als kritisch lezer van het manuscript van Villa des Roses, ze laten zien dat het Elsschot nooit aan bewonderaars van zijn werk heeft ontbroken, maar dat tot tweemaal toe een wereldoorlog zijn literaire carrière heeft gefnuikt. Via de brieven valt van dag tot dag de ontvoering van 'Tsjip' te volgen en kan er een boeiende vergelijking worden gemaakt met de wijze waarop Elsschot deze zaak tot literatuur verhief. Bovenal gaan Elsschots brieven over 'stijl'. Eindeloos stelt hij zijn Nederlandse correspondenten vragen naar de juiste manier van uitdrukken, niet uit onzekerheid, maar uit fierheid op de klassieke toon die zijn proza kenmerkt: 'Ik ben misschien de eenige die, op 't ogenblik, in N. en Z. Nederland NEDERLANDSCH schrijft.'

Published here for the first time, these lively writings bring to life with a rare vividness the work, ideas, and milieu of Roland Penrose's friend--and the subject of his much-acclaimed 1958 biography--Pablo Picasso.

What makes the notebooks and correspondence so important is also what makes them so exhilarating and fresh. They are not reconstructions after the event, filtered through memory or rephrased with an eye to literary style. The immediacy of the jottings gives the reader the uncanny sensation of actually being present during Penrose's frequent encounters with Picasso and his circle--at home with the artist, at bullfights, at the beach, in the studio.

The book is filled with anecdotes, incidents, sharp details, and actual conversations that are unconstrained by deference, objectivity, or the need for discretion. Confidential, off-the-record remarks made by the artist's family, associates, and former lovers are all here, as are Penrose's own candid observations of Picasso's behavior. Fascinating descriptions of Picasso at work afford rare insights into the making of his masterpieces, including Guernica and other great works up to the time of his death.

Some sixty photographs--mostly taken by Penrose or his wife, Lee Miller--show the colorful cast of characters, from Gary Cooper to Françoise Gilot, from Alfred Barr to Dora Maar, as well as the events and art described, and add to the record of a remarkable relationship. 60 illustrations.

Brieven uit het doorgangskamp Westerbork, daterend uit de periode november 1942 tot september 1943.

Tussen 1947 en 1964 schreef Simone de Beauvoir 304 brieven aan Nelson Algren, de Amerikaanse auteur die ze bij toeval ontmoette en voor wie ze een grote hartstocht opvatte. Algren en zij zouden elkaar slechts vijfmaal treffen. De Beauvoirs openhartige liefdesbrieven geven tevens een prachtig beeld van het culturele milieu in Parijs, de ontwikkeling van haar wereldberoemde oeuvre, haar twijfels en haar angst voor de ouderdom.

Bevat naast brieven aan Constant d'Hermenches, een polemische uitval tegen Mmde de Staël in het pamflet 'Aanklacht en verdediging van Thérèse LeVasseur (= vrouw van J. J. Rousseau) en de roman 'Drie vrouwen'. 'Drie vrouwen' gaat over Emilie, van wie de ouders zijn omgekomen in de strijd van de Franse Revolutie. Zij vlucht met haar toegewijde dienstmeid, Josephine, de tweede vrouw, naar het Duitse Altendorf. Daar ontmoeten zij de bemiddelde Constance. Deze derde vrouw wordt de eerste twee in de schoot geworpen doordat zij bij hen voor de deur een ernstig ongeluk met haar koets krijgt. Constance besluit het huisje naast dat van Emilie en Josephine te betrekken. Vervolgens belanden ze in allerlei amoureuze verwikkelingen, die aanleiding zijn tot uiteenlopende gedachtes over moraal, huwelijk en plicht.

Combining primary documents with interpretive essays, this is the only book that traces the relationship and political development of Elizabeth Cady Stanton and Susan B. Anthony.

Briefwisseling tussen de Nederlandse letterkundige (1863-1923) en zijn uitgever.

De relatie tussen kunstenaar Charley Toorop (1891-1955) en schrijver-anarchist Arthur Lehning aan de hand van hun briefwisseling.

Ze hadden veel gemeen: Willem Frederik Hermans en Rudy Kousbroek. Twee schrijvers, twee bèta-wetenschappers, twee rationalisten, twee enfants terribles die graag tegen de gevestigde moraal aanschopten. Dat ze elkaar bewonderden en brieven schreven, verbaast dan ook niet. Wat wel verbaast, is de omvang en de diepgang van deze correspondentie. Al halverwege de jaren vijftig nam die een aanvang, nadat Kousbroek een kritisch stuk had geschreven over Hermans Mandarijnenbrochure tegen J.B. Charles. Wat volgde was een levendige briefwisseling over filosofie, wetenschap, auto s, de Nederlandse literaire wereld, schrijfmachines en vieze plaatjes. Ook Ethel Portnoy, de toenmalige echtgenote van Rudy Kousbroek, nam aan deze lucide correspondentie deel. Dit brievenboek laat de ontwikkeling zien van een vriendschap die steeds laveerde tussen intimiteit en afstand, vertrouwen en de angst voor het verlies van onafhankelijkheid, en die ten slotte strandde op de onverenigbaarheid van twee scherpe geesten.

Negenenveertig brieven van de Nederlandse auteur (1848-1923) aan zijn collega (1845-1931) uit de periode 1873-1922

Naar twaalf thema's gegroepeerde selectie uit de brieven die de auteur in het kader van zijn Vestdijkbiografie aan diverse mensen zond en de antwoorden daarop.

Uitgekozen en van aantekeningen voorzien door Olf Praamstra.

Verzameld en toegelicht door Vic van de Reijt met medewerking van Lidewijde Paris.