Is er sprake van toeval in ons leven of ligt alles van te voren vast? Maken wij eigen keuzen of is onze toekomst al bepaald? Theoretisch fysicus Dr. Wim Rietdijk concludeert na jaren van onderzoek en internationale wetenschappelijke publicaties dat er niet zomaar wordt gedobbeld met de wereld en met ons. Journalist en documentairemaker Jan van Friesland ondervraagt de wetenschapper over de gevolgen van dit inzicht waar Albert Einstein al over repte.

Iedereen heeft een beeld van zichzelf, van anderen, van de mens in het algemeen. Soms is dat beeld samenhangend, dan weer te mooi om waar te zijn. Wat mensen doen en laten wordt niet alleen door omstandigheden bepaald, maar ook en misschien nog meer door het beeld dat zij van zichzelf en anderen hebben. De mens in de filosofie van de twintigste eeuw is een uitnodiging tot nadenken, meedenken en tegendenken over mensbeelden, tot het ophelderen van het grote onbekende raadsel dat de mens is. J. Sperna Weiland heeft de geheimtaal die onder filosofen zo gebruikelijk is vermeden. Het boek bestaat uit een reeks toegankelijke miniaturen van twintigste-eeuwse filosofen, waardoor het aangenaam concreet blijft.

Inleidend overzicht van de geschiedenis van hoofdzakelijk de westerse filosofie, met bijzondere aandacht voor de Franse traditie.

Contradicting the long-held belief that Aristotle was the first to discuss individuation systematically, Mary Margaret McCabe argues that Plato was concerned with what makes something a something and that he solved the problem in a radically different way than did Aristotle. McCabe explores the centrality of individuation to Plato's thinking, from the Parmenides to the Politicus, illuminating Plato's later metaphysics in an exciting new way.

Tradition associates Plato with the contrast between the particulars of the sensible world and transcendent forms, and supposes that therein lies the center of Plato's metaphysical universe. McCabe rebuts this view, arguing that Plato's thinking about individuals--which informs all his thought--comes to focus on the tension between "generous" or complex individuals and "austere" or simple individuals. In dialogues such as the Theaetetus and the Timaeus Plato repeatedly poses the question of individuation but cannot provide an answer. Later, in the Sophist, the Philebus, and the Politicus, Plato devises what McCabe calls the "mesh of identity," an account of how individuals may be identified relative to each other. The mesh of identity, however, fails to explain satisfactorily how individuals are unified or made coherent. McCabe asserts that individuation may be absolute--and she questions philosophy's longtime reliance on Aristotle's solution.

Is mathematics a discovery or an invention? Do numbers truly exist? What sort of reality do formulas describe?

The complexity of mathematics - its abstract rules and obscure symbols - can seem very distant from the everyday. There are those things that are real and present, it is supposed, and then there are mathematical concepts: creations of our mind, mysterious tools for those unengaged with the world. Yet, from its most remote history and deepest purpose, mathematics has served not just as a way to understand and order, but also as a foundation for the reality it describes.

In this elegant book, mathematician and philosopher Paolo Zellini offers a brief cultural and intellectual history of mathematics, ranging widely from the paradoxes of ancient Greece to the sacred altars of India, from Mesopotamian calculus to our own contemporary obsession with algorithms.

Masterful and illuminating, The Mathematics of the Gods and the Algorithms of Men transforms our understanding of mathematical thinking, showing that it is inextricably linked with the philosophical and the religious as well as the mundane - and, indeed, with our own very human experience of the universe.

A new edition of conversations between the artist Ai Wei Wei and curator Hans Ulrich Obrist, coming up to the present day

Ai Weiwei - artist, architect, curator, publisher, poet and urbanist - extended the notion of art and is one of the world's most significant creative and cultural figures. In this series of interviews, conducted over several years with the curator Hans Ulrich Obrist, he discusses the many dimensions of his artistic life, ranging over subjects including ceramics, blogging, nature, philosophy and the myriad influences that have fed into his work. He also talks candidly about his father, his childhood spent in exile and his criticism of the Chinese state. Together, these extraordinary discussions are an essential reminder of the need for personal, political and artistic freedom.

Geluk is in onze moderne tijd een dure plicht geworden. We gaan ervan uit, dat geluk te realiseren is, dat het goed is om plezier in het leven te hebben en dat men pijn het beste kan proberen te vermijden. De vraag is, of we daar gelukkiger van worden. Hoe komen we aan de overtuiging dat we gelukkig moeten zijn? Waarom en sinds wanneer neemt het begrip 'geluk' zo'n belangrijke plaats in onze gedachten? Wanneer werd het najagen van geluk een recht, zelfs een morele plicht, zodat je je haast schuldig moet voelen als je niet gelukkig bent?
Geluk. Een geschiedenis geeft antwoord op al deze vragen. De Amerikaanse historicus Darrin McMahon onderwerpt de Westerse obsessie voor geluk aan een onderzoek en laat zien dat de zoektocht naar het persoonlijk geluk een moderne uitvinding is, met een rijk verleden. McMahon gaat te rade bij antieke en klassieke denkers en houdt christelijke begrippen als Lot en Zondeval onder de loep. Vlijmscherp en erudiet analyseert McMahon niet alleen hoe en sinds wanneer we het geluk najagen, maar ook waarom dat een hachelijke zaak is. Zijn uiteindelijke doel: de ontmaskering van het geluksbegrip. Zijn middel: het goed vertelde verhaal, dat in zijn capabele handen een heldere, toegankelijke en stijlvol geschreven ideeëngeschiedenis oplevert.
Het geluksdenken kwam op in de Verlichting. In die periode stelden filosofen voor het eerst dat het najagen van geluk het voornaamste doel van de mens is. Dat was een heel radicale stelling, voor die tijd ging men er van uit dat een sterveling geen invloed heeft op zijn eigen welbevinden; alles was immers afhankelijk van het lot, of van een god. Of, zoals het in de Griekse oudheid werd gesteld: noem niemand gelukkig, totdat hij dood is. Ook Augustinus stelde dat ons streven naar geluk tevergeefs is vanwege de zondeval. Het ware geluk zou pas na de dood te vinden zijn. De Verlichtingsfilosofen braken radicaal met deze denkwijze door geluk te beschouwen als een universeel recht: hét criterium om alle menselijke ervaringen aan af te meten.

'Een geschiedenis van de filosofie moet meer zijn dan een onderdeel van de algemene geschiedenis. Zij mag zich ook niet beperken tot ideeëngeschiedenis. Geschiedenis van de filosofie moet óók filosofie zijn.' Zo begint de hoogleraar D.W. Hamlyn zijn overzicht, dat een beeld geeft van de argumenten die wijsgeren gedurende meer dan tweeëneenhalf duizend jaar hebben aangevoerd om hun filosofische conclusies te onderbouwen, en dat tevens beoogt deze argumenten te 'wegen'. Elk historisch overzicht is selectief ten aanzien van personen en stromingen. Toch presenteert didt boek de voornaamste protagonisten op het filosofisch toneel, vanaf de voorsocratici tot en met Derrida en geeft het een beeld van alle trends in het wijsgerig denken door de eeuwen heen. Door zijn betrokkenheid en heldere schrijfstijl is Hamlyn erin geslaagd dit denken toegankelijk te maken. Wie zich - academisch gevormd of niet - verder wil verdiepen in ons filosofisch gedachtengoed en niet louter feiten zoekt, zal Hamlyns uiteenzettingen gefascineerd lezen en herlezen.

Het rancuneuze gif gaat over een typisch kenmerk van de mens. Rancune, ook wel ressentiment of wrok genoemd, is een uiting van onvrede die zich kenbaar maakt door slachtoffergevoel, boosheid en beschuldigingen. De oorzaak van deze boosheid zoekt men in een ander. Deze treft het verwijt, heeft het gedaan en wordt dus als schuldig gezien. Daders laten zich altijd wel vinden, verdachtmaking is erg vindingrijk. Het boek gaat in op de actualiteit van dit verschijnsel. Aan de hand van een groot aantal voorbeelden wordt duidelijk gemaakt hoe rancune het samenleven kan ontwrichten. Ook nu infecteert dit gif de onderlinge verhoudingen in Nederland. Rancuneus gedrag dreigt zelfs normaal te worden en zich zonder schaamte te mogen uiten. Als de remmen wegvallen kan dit tot gevaarlijke uitwassen leiden, zoals het afwentelen van opgeklopte boosheid op gehele bevolkingsgroepen. Het spookbeeld van de jaren dertig dringt zich weer op. 'Het rancuneuze gif' biedt een analyse van dit probleem, maakt de vele gevaren duidelijk en wijst op mogelijke uitwegen.

Having explored humour's history in part one, Holt then delves into its philosophy. Nice jokes, naughty jokes, religious jokes, political jokes, meta-jokes, two-word jokes, jokes about musical instruments, jokes that you missed if you didn't go to a Catholic girls' school - all are fodder for the grand theories of the most brilliant minds of all time.

Exploring Philosophy: An Introductory Anthology is a remarkably accessible and inviting introduction to philosophy. In this unique volume, Steven M. Cahn brings together extraordinarily clear recent essays by noted philosophers and supplements them with influential historical sources. Most importantly, the articles have been carefully edited to make them understandable to every reader. The topics are drawn from the major fields of philosophy and include knowledge and skepticism, freedom and determinism, mind and body, the existence of God, the problem of evil, faith and reason, cultural relativism, abortion, euthanasia, democracy, privacy, capital punishment, affirmative action, death, and the meaning of life. The collection also contains, in preeminent translations and with explanatory notes, the complete texts of Plato's Meno, Euthyphro, Defence of Socrates, and Crito as well as specially selected materials by Aristotle, Aquinas, Descartes, Hume, Kant, and Mill. Also provided are an introduction to logic and scientific method and guiding commentary by the editor. Exploring Philosophy: An Introductory Anthology is a landmark collection that enables all readers to appreciate for themselves the importance and fascination of philosophical inquiry.

Sedert lange tijd verhindert de academische traditie dat we ons bezighouden met bepaalde weggezonken en vergeten episodes uit de geschiedenis van de filosofie. Reeds al te lange tijd heeft die traditie alleen de strengste en soberste protagonisten in de grote oorlog van de ideeën heilig verklaard. Waarom?
Omdat de geschiedenis van de filosofie geschreven is door de overwinnaars van een gevecht waarin onophoudelijk idealisten en materialisten tegenover elkaar hebben gestaan. Met het christendom zijn eerstgenoemden al twintig eeuwen oppermachtig.
Deze 'Tegengeschiedenis van de filosofie'- de zes delen gaat tellen - vertelt het avontuur van de filosofen die buiten de canon zijn gebleven, van hun gelukkige wijsheid, van hun heldere denken, van hun levenskunst.

Dit tweede deel behandelt de wijsgeren: Simon de Tovenaar, Basilides, Valentinus, Carpocrates, Epifanes, Cerinthus, Marcus, Nikolaus, Amalrik van Bena, Willem Corneliszoon van Antwerpen, Bentivenga van Gubbio, Walter van Holland, Jan van Brno, Hedwige van Bratislava, Willem van Hildervissem van Mechelen, Eligius Pruystinck, Marsilius van Padua, Erasmus, Montaigne en Maria de Gournay.

De filosofie, en vooral de klassieke techniekfilosofie, beschouwt dingen, apparaten en meer in het algemeen de techniek als vervreemdend. De techniek zou onze omgang met de wereld negatief beinvloeden: we gaan over de wereld op een technische manier denken, zien haar als een manipuleerbaar object en richten vervolgens de samenleving op een zuiver functionele wijze in.

Peter-Paul Verbeek bestrijdt deze kritiek op de techniek. De dingen die de techniek tussen mens en werkelijkheid plaatst, kennen hun eigen dynamiek, en geven mede vorm aan ons bestaan en onze relaties met de omgeving.

De oorspronkelijke Latijnse tekst en een Nederlandse vertaling van de ironische lofrede op menselijke zwakheden van de Nederlandse humanist (1469-1536). Illustraties in de marge naar de originele tekeningen van Hans Holbein de Jongere in het Bazelse exemplaar van 1515.

In dit veelgeprezen en intussen ook veelgelezen boek neemt Joke J. Hermsen het verschijnsel 'tijd' kritisch onder de loep. Vanuit het gedachtegoed van Henri Bergson, Ernst Bloch en Peter Sloterdijk ontwikkelt zij een nieuwe visie op het fenomeen tijd, waarin zij een onderscheid aanbrengt tussen kloktijd en innerlijke tijd. Zij stelt vragen als 'Van wie is de tijd?' en 'Bestaat er nog een persoonlijke tijd?' en legt haar oor te luisteren bij schrijvers en kunstenaars die deze innerlijke tijd in hun werk hebben verbeeld. Zij verkent het belang van rust, verveling, aandacht en wachten; ervaringen die sinds de Oudheid als belangrijke voorwaarden voor het denken en de creativiteit werden beschouwd, maar in het huidige economische tijdsgewricht weinig waardering krijgen. Ten slotte schetst Hermsen de sociaal-politieke gevolgen van onze rusteloze en in veel opzichten op drift geraakte samenleving.

Ook verschenen als proefschrift RUU. Onderzoek naar het denken over vrouwen en gelijkheid in het verleden. Aanleiding was verwondering over het feit dat de juridische gelijkheid van de vrouw 'opeens' een dominant bestanddeel is geworden in het westerse gedachtengoed van de 20ste eeuw. In dit onderzoek gaat het om de filosofische grondslagen van de juridische emancipatie van de vrouw. Meer concreet, om het traceren van de oorsprong van het moderne westerse denken over vrouwen in termen van constitutioneelrechtelijke gelijkheid van de man. Het onderzoek beweegt zich op het vlak van de ideëengeschiedenis en beperkt zich ook daartoe. Het beoogt geen constructie van een historische rechtvaardiging in de moderne politieke filosofie van de eigentijdse gelijkheidsclaims.

Het is tegenwoordig druk aan het ethische front. Een belangrijke reden daarvoor is de sterke toename van keuzeproblemen als gevolg van de enorme uitbreiding van de handelingsmogelijkheden door de voortgang van de wetenschap en techniek. Bijna steeds hebben die keuzen ook een duidelijk moreel aspect. Zo worden we bijvoorbeeld voor de vraag gesteld of we solidair blijven met lijders aan genetisch voorspelbare ziekten, nu als gevolg van het genetisch onderzoek steeds meer mensen tot groepen met een verhoogd gezondheidsrisico gaan behoren. Of: wat betekent het voor onze moderne innovatiedrang, nu blijkt dat de processen die we in natuur en samenleving op gang brengen op steeds groter schaal risico's van eigen menselijk makelij met zich meebrengen (broeikaseffect, ABC-wapens, overbevolking, enz.)?

Controversial, contradictory, and mysterious, Utopia by Sir Thomas More has engaged scholars and intrigued readers since its initial publication in the 16th century. More's imagining of Utopia presents a solution to many of the social ills discussed in the first part of the text, yet seems also to embody a rejection of More's own well-documented Catholic beliefs. The novel popularized the concept of utopian societies in literary works, and can even be credited with the first introduction of the Greek term utopia into the English language.

The term ‘collateral damage' has recently been added to the vocabulary of military forces to refer to the unintended consequences of armed interventions, consequences that are unplanned but nevertheless damaging and often very costly in human and personal terms. But collateral damage is not unique to the world of armed intervention - it is also one of the most salient and striking dimensions of contemporary social inequality. The inflammable mixture of growing social inequality and the rising volume of human suffering marginalized as ‘collateral' is becoming one of the most cataclysmic problems of our time.

For the political class, poverty is commonly seen as a problem of law and order - a matter of how to deal with individuals, such as unemployed youths, who fall foul of the law. But treating poverty as a criminal problem obscures the social roots of inequality, which lie in the combination of a consumerist life philosophy propagated and instilled by a consumer-oriented economy, on the one hand, and the rapid shrinking of life chances available to the poor, on the other. In our contemporary, liquid-modern world, the poor are the collateral damage of a profit-driven, consumer-oriented society - ‘aliens inside' who are deprived of the rights enjoyed by other members of the social order.

In this new book Zygmunt Bauman - one of the most original and influential social thinkers of our time - examines the selective affinity between the growth of social inequality and the rise in the volume of ‘collateral damage' and considers its implications and its costs.

De Nederlandse filosoof Spinoza is volgens Jonathan Israel de eerste en meest radicale verlichtingsdenker. Met Spinoza startte een nieuwe periode in het denken over de verhouding van godsdienstvrijheid en de vrijheid van meningsuiting. Israel keert zich fel tegen de opvatting dat de vroege Nederlandse verlichting van Spinoza meer in harmonie met de godsdienst was, dan de verlichting van de Franse philosophes. Als ideeenhistoricus ziet hij het als zijn plicht dit soort uitspraken over de verlichting tegen te spreken. Ze zijn volgens Israel niet alleen geschiedkundig volslagen verward en onjuist, maar ook politiek en sociaal uiterst schadelijk .

Jonathan Israel is hoogleraar Vroegmoderne Geschiedenis in Princeton en schreef onder meer The Dutch Republic: Its Rise, Greatness and Fall 1477-1806 en Radical Enlightenment; Philosophy and the making of modernity 1650-1750.

Inger Leemans, docent Cultuurgeschiedenis aan de Faculteit Letteren van de Radboud Universiteit, Siep Stuurman, hoogleraar Europese geschiedenis aan de Faculteit der Historische en kunstwetenschappen van de Erasmus Universiteit, Rotterdam, en Marin Terpstra, docent sociale en politieke filosofie aan de Radboud Universiteit, reageren in essays op de ideeen van Jonathan Israel.
De bundel verschijnt naar aanleiding van de Thomas More Lezing, een initiatief van het Soeterbeeck Programma van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Pleidooi voor een humane omgang met andere volkeren, gebaseerd op het gedachtegoed van Francisco de Vitoria (circa 1483-1546), een van de grondleggers van het volkenrecht.

Filosofisch essay over de menselijke beleving van de werkelijkheid.