Literatuur / Roman

Notities

Een patholoog-anatoom denkt in Spanje een vrouw te zien die jaren geleden vermoord is. Hij vraagt een inspecteur om de zaak te komen onderzoeken, maar dit is niet zonder gevaar.

Aan de vooravond van de grote politieke processen in de Sovjetunie in 1934 wordt een jonge student slachtoffer van de stalinistische terreur.

De tragikomische liefdesgeschiedenis tussen een realistische vrouw en een romantische man.

Het geordende bestaan van een blank Zuid-Afrikaans echtpaar van middelbare leeftijd verandert voorgoed als hun zoon de vriend doodschiet die hij kort daarvoor met zijn vriendin betrapte.

De grote exodus van juni 1940 e.v. Een Franse vrouw brengt scherp observerend de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog in kaart.

Literair-historische studie over de esthetica van de Nederlandse schrijver (1848-1923) zoals die spreekt uit artikelen en essays van zijn hand.

Op historische gegevens gebaseerd relaas van de levens van twee Afrikaanse prinsen die in 1837 naar Nederland werden ontvoerd.

Een student zoekt in de nadagen van de DDR zijn toevlucht bij een groepje vrijheidszoekers rondom een goeroe, dat filosofeert over vrijheid als innerlijke geestesgesteldheid in plaats van de vlucht naar het westen. Dit boek vertelt het verhaal van Edgar Bendler, 24 jaar, die uit zijn eigen leven vlucht en Berlijn verlaat. Hij wordt afwasser op Hiddensee, een legendarisch eiland in de Oostzee waar mensen naar uitweken wanneer ze de DDR wilden ontvluchten. Hier is Alexander Krusovitsj, Kruso, de spil van een kleine gemeenschap aangespoelde drenkelingen van zeer diverse pluimage. Zij vormen een bijzondere en schijnbaar hechte groep einzelgängers die daar een restaurant draaiend houdt, Zum Klausner. Tussen Kruso en Ed bloeit een tere vriendschap op. Maar het is 1989: de Wende komt met rasse schreden naderbij. Hoe afgelegen ook, ook op Hiddensee vangen ze af en toe flarden op van de nieuwe ontwikkelingen. Kruso's kleine samenleving-buiten-de-samenleving begint te wankelen. 'Kruso' slaat een brug tussen de zomer van 1989 en het heden, en volgt het spoor van de vele duizenden mensen die op hun vlucht over de Oostzee zijn verdwenen

Junichiro Tanizaki was een van de voornaamste Japanse auteurs van de twintigste eeuw. Hij verwierf grote bekendheid met verhalen waarin vooral de koortsachtige jacht op genot in het snel groeiende Tokio werd beschreven, niet zelden met komische ondertoon. Deze nieuwe bloemlezing stelt de Nederlandse lezer voor aan Tanizaki op zijn best. Na zes verrassende verhalen uit de periode 1911-1926 volgen drie van Tanizaki’s meest befaamde novellen: Pijlwortel uit Yoshino, De Rietsnijder en Shunkin, een schets. De bloemlezing wordt afgerond met Lofzang op de schaduw, Tanizaki’s vermaardste essay, en De brug der Dromen, een laatste magistrale novelle over het streven naar volmaakt, maar tijdelijk, geluk in de liefde.

Dit is een sprookjesachtige ontwikkelingsroman met als kern de onvolkomenheid van de wereld en de drang van de mens naar het ideaal: de oorsprong van alle vooruitgang en grootse daden, een volkomen ideaal kan op aarde echter niet verwezenlijkt worden. Het is in tientallen talen vertaald en een hoogtepunt uit de Nederlandse literatuur. Op een dag ontmoet Johannes in de tuin de elf Windekind. Windekind neemt hem mee naar het rijk van de dieren, waar hij wel altijd zou willen blijven. Maar dan laat Windekind Johannes ook de wereld van de mensen zien. Daardoor, en door de ontmoeting met de kabouter Wistik, Pluizer, dokter Cijfer en de Dood wordt het sprookje gaandeweg steeds grimmiger en wordt Johannes uiteindelijk voor de ultieme keuze gesteld: zal hij in de sprookjeswereld van Windekind blijven of kiest hij voor de wereld van de mensen vol onrecht en verdriet? De kleine Johannes is een symbolische vertelling over de levensfasen van de mens en de zoektocht naar geluk.

De wereld gaat aan vlijt ten onder is de titel en het uitgangspunt van deze geestige roman. Het is óók de overtuiging van de hoofdpersoon in dit boek, de beminnelijke, zwerflustige barkeeper Alec J. Weatherwood, die op gezette tijden pleegt op te duiken in het eens zo rustige Oaklake. Maar Oaklake is in de loop der jaren uitgegroeid tot een researchcentrum een van die plekken op aarde waar men hard werkt aan de ontwikkeling van middelen die de mens in staat moeten stellen nog harder te werken. Dat is, natuurlijk, een streven dat niet op de steun of sympathie van Alec J. Weatherwood hoeft te rekenen, maar waarin hij tegen wil en dank wordt betrokken. Onnodig te zeggen dat hij uiteindelijk als overwinnaar uit het strijdperk treedt opmerkelijker is het dat hij, zijn overtuiging getrouw, met een minimum aan inspanning zijn gelijk bevestigd ziet. De wereld gaat aan vlijt ten onder is een boek dat, met gepaste luidheid en bescheiden vlijt gelezen, een van uw rijkste ervaringen zal blijken te zijn. Het speelt zich af in de Verenigde Staten in de jaren 1951 tot 1953. 

De nieuwe "gedundrukt" verschijnt traditiegetrouw in het najaar, maar voor J.M.A. Biesheuvel maken we graag een speciale eredundruk. Met 'Schip in dok' brengt Van Oorschot samen met Biesheuvels lezers een eerbetoon aan hem en zijn werk. Zijn rijke en grote oeuvre spreekt tot de verbeelding van velen. Het zit vol korte verhalen en novellen over de wereldzeeën, bijzondere eenlingen, reizen, zijn jeugd en het gekkenhuis, en bevat een uitzonderlijke dosis absurde logica. Met zijn vele bundels, zoals 'In de bovenkooi' en 'Reis door mijn kamer', heeft Biesheuvel laten zien wat zijn verbeeldingskracht en fantasie vermag. Het maakte hem tot een zeer geliefde verhalenverteller, zo niet de beste van Nederland, die met zijn stilistische rijkdom garant stond voor klassieke titels als "Brommer op zee", "De angstkunstenaar" en "Een dag uit het leven van David Windvaantje". Biesheuvel had naar eigen zeggen de gewaarwording te zijn "verdwenen", in zijn driedelige 'Verzameld werk', dat in 2008 verscheen. Nu halen we hem andermaal boven, met 'Schip in dok', waarin we samen met zijn lezers zijn evergreens én verrassende keuzes bijeenbrengen.

Het was de letterkundige Kees Fens die eens opmerkte dat van iedere schrijver na zijn lijfelijke dood moet worden afgewacht of hij herboren wordt in zijn werk. Met de verschijning van 'Gedundrukt' vindt inderdaad een wedergeboorte plaats. Immers bij leven was Simon Carmiggelt (1913-1987) even vrijwillig als met huid en haar verbonden aan uitgeverij De Arbeiderspers, terwijl nu voor één keer een boek van hem verschijnt dat is 'gedundrukt door' Van Oorschot.

Na Carmiggelt, Schmidt, Minco, Campert en Thijssen is de volgende ster aan het dundruk-firmament Kees van Kooten. Uitgeverij Van Oorschot is verheugd en trots om een compacte selectie uit zijn werk te brengen in het bekende, handzame binnenzak-en-damestasformaat. Hij heeft zijn plaats in deze, om met hem te spreken, 'tijdloos ouderwetse' reeks meer dan verdiend. In 'Sterk verdund' is Van Kooten teruggebracht tot zijn essentie. Hij is puntig op de korte baan, met een waanzinnig plezier in taal, ontroerend en gedoseerd ongemakkelijk, maar boven alles onweerstaanbaar grappig. Puttend uit meer dan vijftig jaar van Van Kootens pennenvruchten beslaat dit deel een keur uit onder (veel) meer de 'Treitertrends', 'Koot graaft zich autobio', 'Levensnevel', 'Tijdelijk nieuw' en, niet te vergeten, de 'Modermismen' (alle bij De Bezige Bij verschenen). Kortom: meer, meest, mooist van Kees, het staat er allemaal in.

Drie avant-gardistische toneelstukken uit de jaren twintig, waarin fictie en werkelijkheid door elkaar lopen.

Een jonge barpianist. zoon van een beroemd beeldend kunstenaar en een porno-actrice, vertelt over zijn avontuurlijke leven.

Relaas over de Spaanse Burgeroorlog waarin de schrijver meevocht aan de zijde van de Republikeinen.