Prive Domein

Dit boek bevat de wereldberoemde trilogie waarin Alekséj (Aljosja) Maksimovítsj Pesjkov, beter bekend als Maxim Gorki, zijn eerste twintig levensjaren heeft opgetekend als een spannend verhaal. Als geen ander laat Gorki het Rusland van vóór de revolutie herleven, een beschaving die in 1917 volledig werd weggevaagd.
In Kinderjaren ervaren we door de ogen van het kind Aljosja het rauwe milieu van kleine ambachtslieden, waarin wreedheid en tederheid, heidens volksgeloof en christendom hand in hand gaan. Hoewel Aljosja opgroeit in een mallemolen van dwaas en sadistisch gedrag, vlucht hij nooit in zelfbeklag. 
Onder de mensen laat vervolgens zien hoe de veertienjarige Aljosja na de dood van zijn moeder in zijn onderhoud voorziet. Hij beproeft zijn geluk als loopjongen in een schoenenwinkel, bordenwasser op een stoomschip op de Wolga en als leerling in een iconenatelier.

Ruim twintig jaar, tot aan zijn dood in 1935, werkte Pessoa aan dit ambitieuze prozaproject. Het bleef echter, zoals zoveel titels van Pessoa, onvoltooid en werd pas zevenenveertig jaar na zijn overlijden uitgegeven. Het boek der rusteloosheid is het dagboek van een hulpboekhouder in Lissabon, Pessoa's 'heteroniem' Bernardo Soares. Zo quasi-kalm als de dagen van deze klerk zich op kantoor aaneenrijgen, zo rusteloos wordt zijn bestaan zodra hij door de straten van zijn absolute universum Lissabon dwaalt of in een schrift zijn literaire notities neerpent. Een kortere versie van het boek verscheen eerder als Privé-domein in 1990.

Dagboekpassages met o.a. reisimpressies en literaire portretten van de Catalaanse schrijver (1897-1981) geschreven tussen 1918-1920

Brieven van de Franse auteur (1871-1922). De in dit deel bijeengebrachte brieven tonen ons Proust van zeer verschillende kanten. Er zijn zijn jeugdbrieven, die ons veel leren over zijn verhouding met zijn familie, zijn weigering om een praktisch beroep te kiezen en zijn toenemende voorliefde voor literaire salons. Dan zijn er de brieven uit de periode van 'Les Plaisirs et les jours' en de tijd dat hij aan zijn grote romans begint te werken. Afwisselend is Proust op het kruiperige af vleiend, werkelijk belangstellend in het welzijn van anderen; nadenkend, zelfs moralistisch, vernietigend in zijn oordeel, liefst in een fraai geformuleerde bijzin. 

Zijn brieven zijn duidelijke stijloefeningen voor zijn grote werk, vol roddels, vol wijsheid ook. En natuurlijk staan ze vol herinneringen aan en portretten van de mensen die hij in 'A la recherche du temps perdu' zou vereeuwigen.

Dagboek van de Duitse schrijver, bijgehouden tijdens zijn mobilisatie als reservist tijdens de Tweede Wereldoorlog in Parijs en Rusland.

Briefwisseling tussen de Tsjechische schrijver (1883-1924) en de Oostenrijkse schrijver (1884-1968). Van 1904 tot de zomer van 1924, het jaar van Kafka's dood, correspondeerden zij met elkaar, Max Brod en Franz Kafka. Kafka groeide op in Praag, waar hij deel uitmaakte van de Duitstalige Joodse gemeenschap en aan de rand van het getto woonde. Hij bezocht het Duitse gymnasium en studeerde aan de universiteit van Praag. Daar ontmoette hij Max Brod, zijn vriend en latere biograaf. Vanaf 1908 tot 1917 werkte hij als ambtenaar bij een bedrijf dat arbeidsongevallenverzekeringen verzorgde, een baan die hij als een noodzakelijk kwaad beschouwde om zich aan het schrijven te kunnen wijden. Zijn longtuberculose, die hem in 1924 fataal zou worden, deed zich in deze tijd gelden. Gedurende zijn leven had hij enkele korte maar intense relaties, waaronder drie verlovingen, zo blijkt uit enkele postuum uitgegeven brieven. De dames waar hij mee omging komen ook indirect terug in zijn werk. 

Dagboek van een gecultiveerde Duitse militair over zijn verblijf als bezetter in Parijs.

Friedrich Hölderlin was behalve een groot lyricus ook een gedreven briefschrijver. Hij liet een kostbare verzameling brieven na. Ze zijn gericht aan vrienden en jeugdvriendinnen, aan Susette Gontard natuurlijk, de grote liefde van zijn leven, aan Goethe en Schiller, en aan diverse andere literaire tijdgenoten. Het schrijven van een brief - 'een woord uit het hart gesproken'- was, in een tijd dat in Duitsland de censuur oppermachtig was, niet zonder gevaar. Een dwarse politieke stellingname kon iemand van zijn vrijheid beroven. En zelfs een liefdesbrief kon maar beter niet in de verkeerde handen vallen, zeker niet als de geadresseerde een gehuwde vrouw was, zoals Susette Gontard, Hölderlins onvergankelijke muze Diotima. Het geijkte beeld van Hölderlin is dat van een tragische, wereldvreemde en geesteszieke dromer in zijn toren in Tübingen. De brieven in Onder een ijzeren hemel corrigeren dit beeld ingrijpend. Hólderlin treedt hierin naar voren als een openhartige, strijdvaardige en scherp analyserende correspondent die ook graag de stormen van zijn hart prijsgeeft. Zeker, hij raakte tenslotte vereenzaamd en zijn geest misschien verduisterd. Schreef hij niet 'dass mich Apoll (hat) geschlagen?' Maar hij heeft zich niet zonder slag of stoot gewonnen gegeven.

De in 1945 in Parijs op 75 jarige leeftijd overleden Zinaida Nikolaevna Hippius is een van de grote legendarische figuren uit de moderne Russische literatuurgeschiedenis. Ze schreef als zevenjarig meisje al publiceerbare gedichten en werd op zeer jonge leeftijd een van de invloedrijkste figuren van het symbolisme. Ze bouwde een ontzaglijk oeuvre op aan romans, verhalen, gedichten, toneelstukken, reportages. Door haar huwelijk met de destijds beroemde en veelgelezen Mereskovski werd haar salon het centrum van het culturele leven in St. Petersburg. De schittering van woorden omvat een zeer uitgebreide keuze uit haar verspreide autobiografische geschriften. Er zijn herinneringen aan onder anderen Alexander Blok, Andrei Bjelyj, Valeri Brioesov en Rozanov. Maar ook aan haar huwelijk met Mereskovski. Een geslaagd huwelijk in erotische zin was het niet. Dit hing samen met het feit dat Hippius in tal van opzichten een mannenrol speelde. Ze voelde zich een man gevangen in een vrouwenlichaam. Ze geloofde dat verslaving aan als normaal beschouwde sexualiteit haar aan de dood zou ketenen. Ze onderhield nauwe betrekkingen met de sekte der Chlysten of flagellanten wier rituelen gepaard gingen met sexuele orgieën. Ze werd door haar vijanden afgeschilderd als een vrouwelijke Raspoetin. Kortom, een uiterst bewogen en interessant leven tijdens een periode die aan bizarre figuren geen gebrek kende. Verteld in haar eigen woorden, die van een van de beste stilisten van haar tijd.

De Franse auteur Jouhandeau had een mystieke, esthetische bewondering voor mannen, maar doorleefde een zeer ongelukkig huwelijk met een ex-danseres.

Keuze uit de mémoires van de Franse letterkundige (1802-1885). 'Victor Hugo was een gek die dacht dat hij Victor Hugo was,' luidt een bekende uitspraak van Cocteau. Het is een kernachtige samenvatting van de verbazing waaraan vele boeken gewijd zijn: hoe wist één man in één leven zoveel te zijn en te doen? Hij was de grootste dichter van zijn tijd, een van de belangrijkste toneelschrijvers en de populairste romanschrijver: hij was politicus, filosoof, tekenaar en journalist: hij was de toegewijde vader van vier kinderen en minnaar van een onafzienbare reeks maîtresses. 

In de politiek uitte zich zijn tomeloze energie en dadendrang al evenzeer als in zijn schrijverschap en privé-leven. Hij was overal tegelijk: in het parlement en op straat, in de Académie en op de barricaden, in gesprek met de koning, met Thiers en met Lamartine, maar ook met de straatveger. Hij had een open oog en oor voor wat er leefde onder het volk; veel minder voor de slinkse politieke spelletjes die er om hem heen werden gespeeld in de Kamer. Hugo was een man die de politiek wilde gebruiken om misstanden te bestrijden - niet een man die misstanden gebruikte om politieke en maatschappelijke successen te behalen. Het kostte hem twintig jaar ballingschap. Maar omdat hij in zijn geschriften bleef geloven in en getuigen van de noodzaak van maatschappelijke veranderingen heeft hij waarschijnlijk toch veel bijgedragen aan de hervormingen waar hij zijn leven lang voor pleitte: gratis onderwijs voor iedereen, een eerlijker strafrecht, menswaardiger arbeidsomstandigheden.

Boris Pastemak was een van de grootste dichters van deze eeuw en een uitnemend romancier. Zijn Dokter Zjivago werd in 1958 bekroond met de Nobelprijs. Briefwisseling uit de periode 1910-1954 van de Russische auteur (1890-1955) met zijn nichtje over politieke en persoonlijke ontwikkelingen.

Bundeling van autobiografische geschriften van de Russische letterkundige (1890-1960). Boris Pastemak was een van de grootste dichters van deze eeuw en een uitnemend romancier. Zijn Dokter Zjivago werd in 1958 bekroond met de Nobelprijs. Hij heeft een enorm stijlvernieuwende invloed gehad. Pasternak doet, stelt Charles B. Timmer in zijn presentatie van Pasternaks Autobiografische geschriften, denken aan iemand die duizend jaar geslapen heeft, plotseling ontwaakt en overweldigd wordt door een ontdekte wereld. De indrukken, de herinneringen zijn soms zo overweldigend dat hij alleen maar stamelen kan, dat wil bij hem zeggen, tot fenomenale evocatieve beelden en vergelijkingen komt.

Pasternak doorleefde 'net als iedereen' de schokkende jaren van de Eerste Wereldoorlog, de revolutie, de burgeroorlog, de collectivisatie, de Tweede Wereldoorlog en het stalinisme, maar hij schrijft minder over zichzelf dan over de mensen die hij kende, kunstenaars en schrijvers zoals Skrjabin, Majakovski, de futuristen, Rilke, Tsvetajeva enzovoorts. Ook zijn eerste liefdesavonturen en de latere grote liefdes komen aan bod, naast zijn buitenlandse reizen.

Beelden van het leven in de stad Berlijn.

Naast toneelwerk, verhalen en dagboeken schreef August Strindberg ook ontzaglijk veel brieven. Voor het merendeel zijn dat brieven aan vrouwen. In de zomer van 1875 ontmoette hij Siri von Essen. Kort daarna bracht hij een bezoek aan Siri en haar man, baron Wrangel. Weldra wordt hij de huisvriend van dit echtpaar. strindberg draait lange tijd iedereen een rad voor ogen door te doen alsof hij verliefd is op een vriendin van Siri. De sithuatie wordt nog gecompliceerder omdat de baron zelf intussen een verhouding heeft aangeknoopt met een nichtje van Siri. Nadat het huwelijk is stukgelopen trouwen Strindberg en Siri in 1877. Na tien redelijk gelukkige jaren belandt het huwelijk in een crisis en ontaardt in een inferno van getreiter. In 1891 gaan de twee uit elkaar. Begin 1900 ziet Strindberg een jonge Noorse actrice, Harriet Bosse, in de rol van Puck in Een midzomernachtsdroom. In 1901 verloven zij zich, nadat Harriet Bosse instemmend heeft geknikt op de beroemd geworden vraag van Strindberg: 'Juffrouw Bosse, wilt u een kindje van me?' Kort daarop wordt hun huwelijk gesloten maar zij gaan in 1904 alweer, voorgoed uit elkaar. Strindbergs grillige, vaak groteske brieven aan beide vrouwen vormen een epistolaire schat die talloze lezers door de tijden heen is blijven boeien

Keuze uit de brieven van de Nederlandse schrijfster (1740-1805), waaruit haar zelfontleding en vrijheid van maatschappelijke opvattingen blijkt.

Tweede deel van de autobiografie van de Zweedse auteur (1849-1912) over zijn studietijd.

Autobiografie van de jeugd van de Zweedse schrijver (1849-1912).

Autobiografie van de Britse schrijver (geb. 1932) over zijn jeugd op Trinidad en het begin van zijn schrijversloopbaan in Londen.

Herinneringen van de Russische letterkundige (1892-1968) aan zijn reizen door Rusland alsmede beschouwingen over het schrijven.

Literair dagboek en aforismen uit de periode 1976-1980.

Eigen keuze uit het dagboek van de Nederlandse schrijver (1951- ) in de periode 1966-2003.

Bevat de autobiografische roman: "Le petit ami" (1903) over het wonderlijke Parijse milieu waarin de schrijver (1872-1956) opgroeide en dagboeknotities: "Le petit journal inachevé" (1964), over zijn verhouding met madame Cayssac

Dagboek van de Duitse toneelschrijver (1813-1863).

Keuze uit het dagboek van de Franse letterkundige (1872-1956).

Jeugdherinneringen van de Amerikaanse schrijfster (geb. 1912).

Autobiografische fragmenten van de Nederlandse schrijver-schilder (1938- ).