Godsdienst

Met een ten geleide van rabbijn dr. Tzvi Marx, predikant drs. J.R. Nienhuis en Imam Hamz Zeid Kailani Drie vrouwen uit de christelijke, islamitische en joodse religie wisselden informatie uit over de teksten en tradities van hun geloof. Zij spraken over hun geloofsbeleving en over de verschillen en overeenkomsten die zij in hun bronnen tegenkwamen. Dit leverde interessante inzichten en visies op, die ook van belang kunnen zijn voor de hele multiculturele samenleving in Nederland. In Woord zoekt Woord hebben zij teksten uit de Bijbel, de Koran en de Tanach over dezelfde onderwerpen en personen integraal opgenomen en het geloofsleven in elke religie beschreven. In dialoog en trialoog wagen zij zich ten slotte ook aan actuele en netelige vragen. Een uniek boek dat een belangrijke bijdrage levert aan een beter onderling begrip tussen mensen uit deze drie geloofstradities – jodendom, christendom en islam.

Kritische analyse van het beleidsmodel dat uit het optreden van paus Johannes Paulus II spreekt.

Overzicht, gebaseerd op getuigenissen van pelgrims uit de periode 1335-1664.

In Het monotheïstisch dilemma werpt Paul Cliteur de vraag op wat de relatie is tussen religie en geweld. Het Israëlisch-Palestijns conflict wordt steeds meer gezien als een strijd om religieus gefundeerde claims op land. In de Verenigde Staten is onlangs de moordenaar van een abortusarts veroordeeld. En op vlucht 253 van Northwest Airlines van Amsterdam naar Detroit werd tijdens Kerstmis 2009 een islamistische terrorist gearresteerd.

Cliteur concentreert zich op terroristisch geweld dat zich beroept op een van de grote monotheïstische godsdiensten. De religieuze terrorist kan worden gezien als een "gewetensdader' die zich in een "dilemma' bevindt: moet hij de wetten van het land gehoorzamen of de wetten van God? Cliteur gaat niet alleen uitvoerig in op de actualiteit, met onder meer een zeer uitvoerige analyse van de Deense cartoonaffaire, maar gaat tevens te rade bij Europese verlichtingsdenkers als David Hume en baron d'Holbach.

Cliteurs standpunt is geen verdediging van atheïsme. Ook is hij niet negatief over godsdienst in het algemeen of zelfs over de drie monotheïstische godsdiensten. Hij betoogt wel dat in het monotheïsme (vooral in het Oude Testament) aanknopingspunten liggen voor radicalisme dat tot geweld kan leiden. Pas wanneer we goed weten wat die aanknopingspunten zijn, kunnen we ons daarvan bevrijden.

Wereldwijd zijn atheïsten veruit in de minderheid. Zelfs in het nuchtere Nederland gelooft een ruime meerderheid van de mensen nog dat er meer is tussen hemel en aarde.

Waarom is atheïsme zo weinig populair? Een van de redenen is dat toonaangevende atheïsten vaak een negatief mens- en wereldbeeld verkondigen. Zo vervangen zij een zinvol leven door een doelloos bestaan en zetten de mens neer als een 'omhooggevallen aap' in plaats van een 'gevallen engel'. Daarbovenop kan de gemiddelde ongelovige zijn overtuiging vaak niet of nauwelijks verdedigen. Atheïsten maken zich schuldig aan wat ze theïsten dikwijls verwijten: ze trekken vergaande conclusies zonder goede onderbouwing.

De schoonheid en de troost van een wereldbeeld zonder God bevat een krachtige, rationele en emotionele, verdediging van het atheïsme Na een kritische bespreking van de klassieke en meest recente godsbewijzen komen vragen aan de orde die de meeste godontkenners laten liggen. Als Hij niet bestaat, hoe ziet de werkelijkheid er dan uit zonder Hem? Kun je in een goddeloze werkelijkheid menselijke ambities behouden, zoals een leven na de dood en een gefundeerde moraliteit? Het antwoord is verrassend genoeg ja. Een werkelijkheid zonder God kan wel degelijk mooi, menselijk en zelfs magisch zijn.

In De wenteltrap vertelt Karen Armstrong hoe ze in 1969, na zeven jaar, het klooster verlaat om in Oxford te studeren. Ze voelt zich als Doornroosje die na een lange sluimer in een vreemde, beangstigende wereld terechtkomt.
In Londen volgen de jaren waarin ze haar gebrek aan ervaring inhaalt. Ze heeft relaties, loopt feesten af en maakt vrienden. Uiteindelijk vertrekt ze in 1982 als journaliste naar Jeruzalem. Daar verbreedt ze haar horizon, komt ze in contact met andere culturen en gaat ze zich verdiepen in de islam.
Karen Armstrong wisselt in De wenteltrap haar persoonlijke herinneringen af met beschouwende stukken over het falen van de kerk, bidden, het wezen van het geloof, eenzaamheid en spiritualiteit. Rode draad is de zoektocht naar haar eigen, persoonlijke en integere manier van geloven. De wenteltrap is daarvan het openhartige, fascinerende en verhelderende verslag.

In dit belangrijke en controversiële boek beschrijft Karen Armstrong niet een geschiedenis van God zoals hij 'ís', maar zoals de mens in hem geloofd heeft. Zij onderzoekt het ontstaan en de ontwikkeling van de idee van de ene God in het jodendom, het christendom en de islam. Wat is God tegenwoordig? Heeft hij toekomst? En, zo niet, hebben we een vervanging nodig?

Het verhaal van Jezus is gedurende twee millennia talloze malen gelezen en opnieuw verteld. Het is een van 's werelds populairste leren geworden. Zijn leven was gebaseerd op liefde en medelijden en zijn dood is een universeel symbool voor spirituele transformatie geworden.
Jezus sprak zich uit tegen hebzucht en egoisme en trok daarmee veel toehoorders. Hij onderwees op een zachtaardige manier over een zinvol leven. Hij riep mensen niet op om de wereld achter zich te laten en de woestijn of de bergen in te trekken. Hij zocht ze op in hun dorpen, nam deel aan hun alledaagse bestaan en vertelde ze parabels en verhalen waardoor hun leven rijker kon worden.
Jezus onderwees niet alleen met woorden, hij onderwees ook door wonderlijke genezingen en daden uit medelijden. Hij genas het lichaam en hij genas de geest. Hij liet de blinde weer zien en genas de zieke. Hij wekte zelfs de doden weer tot leven. De wonderen van Jezus weerspiegelden de wonderen van het leven en hij leerde de mensen dat zij elkaar moesten liefhebben en vertrouwen.
Dit boek is een geschenk voor degenen die worden geleid door het prachtige mysterie van Jezus Christus en voor degenen die nieuwsgierig zijn naar zijn leven.

Dit prachtig geïllustreerde boek bevat verhalen en afbeeldingen van kunst waarin de essentie van de populairste christelijke heiligen tot uitdrukking komt. We beginnen met een glimp van de Bijbelse figuren die Jezus hebben gekend en ontdekken vervolgens degenen die zijn woord verspreidden - evangelisten en kluizenaars, leraren en stichters, zendelingen en legendarische helden.
Deze heiligen hebben een rijk en schitterend erfgoed gecreëerd. Hun levens van liefde en toewijding illustreren wat mogelijk is als het hart is vervuld van de woorden van de Messias. De verhalen van de heiligen leven voort, eeuw na eeuw, als het bewijs dat de wijsheid en het medelijden van zijn boodschap eeuwig zijn.

Wild Religion is a wild ride through recent South African history from the advent of democracy in 1994 to the euphoria of the football World Cup in 2010. In the context of South Africa’s political journey and religious diversity, David Chidester explores African indigenous religious heritage with a difference. As the spiritual dimension of an African Renaissance, indigenous religion has been recovered in South Africa as a national resource. Wild Religion analyzes indigenous rituals of purification on Robben Island, rituals of healing and reconciliation at the new national shrine, Freedom Park, and rituals of animal sacrifice at the World Cup. Not always in the national interest, indigenous religion also appears in the wild religious creativity of prison gangs, the global spirituality of neo-shamans, the ceremonial display of Zulu virgins, the ancient Egyptian theosophy in South Africa’s Parliament, and the new traditionalism of South Africa’s President Jacob Zuma. Arguing that the sacred is produced through the religious work of intensive interpretation, formal ritualization, and intense contestation, Chidester develops innovative insights for understanding the meaning and power of religion in a changing society. For anyone interested in religion, Wild Religion uncovers surprising dynamics of sacred space, violence, fundamentalism, heritage, media, sex, sovereignty, and the political economy of the sacred.

Hoofdthema van dit boek is de invloed van de toenmalige maatschappij op kerk en geloof: hoe deze invloed de geloofsbeleving uit de middeleeuwen heeft bepaald en de wijze waarop de onderlinge verbondenheid van de christenen ideologisch werd verstaan. Deze vragen leiden tot vaak verrassende conclusies inzake middeleeuwse mentaliteiten, zoals die tot uitdrukking kwamen in vormen van volksreligie. Ook godsdienstig leven in de middeleeuwen wordt in dit kader uitvoerig behandeld. Christenheid en christendom in de middeleeuwen, dat inmiddels ook in het Duits Engels verscheen, dient tevens te worden beschouwd als een belangrijk complementair werk bij het in 2000 verschenen boek van Adriaan Bredero: de ontkerstening der middeleeuwen/

In 'Moderne devoties' vertellen veertien vrouwen in een persoonlijk essay wat hun geloof voor hen betekent. Ze zijn allen vrouwen met een hoog 'emancipatiegehalte', afkomstig uit verschillende religieuze tradities en met uiteenlopende maatschappelijke functies. In sommige verhalen staat de persoonlijke beleving centraal, in andere gaat het meer om ethische en esthetische aspecten van geloof. De verhalen staan ver af van fanatieke geloofsovertuiging of fundamentalisme. De vrouwen in het boek aarzelen juist niet om de fundamenten van hun geloof ter discussie te stellen. Hun geloof is hun wel dierbaar, maar niet heilig.

Sometimes called the "Christian Herodotus" and often referred to as the "Father of ecclesiastical history," Eusebius (A.D. 263-339) has earned legitimate fame as the historian of Christian antiquity. An intimate friend of the Emperor Constantine, the Greek Bishop Eusebius wrote the only surviving account of the church during its crucial first 300 years.

Wisselwerking tussen evangelie en cultuur. De auteur, hoogleraar in de missiologie en godsdienstwetenschap aan de Vrije Universiteit te Amsterdam constateert de ontkerstening van Europa en vraagt zich vervolgens af of bij eventuele 'herkerstening' lessen getrokken kunnen worden uit de geschiedenis van de vroege kerstening. Wessels legt er de nadruk op dat bij de kerstening van Europa het christendom steeds is uitgegaan van en zich heeft aangesloten bij de verschillende religies zoals de Grieks-Romeinse, Keltische en Germaanse. In zijn slothoofdstuk doet hij een oproep deze lijn voort te zetten.

Beschrijving van het ontstaan en de activiteiten van de kloostergemeenschap van Taizé.

In zijn vorige boek Een levensregel voor beginners beschreef Wil Derkse hoe de benedictijnse spiritualiteit inspirerend kan zijn voor mensen die niet in een kloosteromgeving leven: het belang van aandachtig luisteren en adequaat reageren, de geloften van stabiliteit, de lessen in timemanagement... In zijn nieuwe boek gaat hij verder in op meer alternatieve grondhoudingen en deugden van de benedictijnen: het cultiveren van stilte, de toewijding aan werk en studie, het belang van een nederige houding, van gastvrijheid en zorgzaamheid, van rentmeesterschap, eerbied en vriendelijkheid. Opnieuw een verfrissend en onmisbaar boek voor iedereen die zijn leven, zijn verantwoordelijkheid of leiderschap wil herbronnen.

Beschrijvingen van 60 christelijke bedevaartsoorden in West-Europa.

Heiligen staan weer volop in de belangstelling. Bij buiten kerkdijken zelfs nog meer dan bij gelovigen. Maar war waren zij voor mensen? Hoe anders dachten en handelden zij? Deze heiligenkalender voor Nederland en Vlaanderen bevat geschreven portretten van alle heiligen van het jaar. Stuk voor stuk prachtige miniaturen, maar niet vleiend, niet door een vrome hand gepenseeld. De auteur is immers Wim Zaal. Zijn lange omgang met religieuze buitenbeentjes en zijn tegelijk meevoelende en kritische pen brengen een leger van maagden, zieneressen, fanatici, martelaren en gewijde vechtersbazen tot leven. Een slotwoord vertelt hoe men heilig wordt en waar relieken goed voor zijn.

De Regel voor monniken, waaraan de naam van Benedictus van Nursia (480-547) verbonden is, wordt al vijftien eeuwen in de kloosters gevolgd als interpretatiemodel om het evangelie in de wereld in praktijk te brengen. Deze 'regel voor beginners' en de daarmee verbonden levensstijl zijn ook toepasbaar buiten de kloostermuren, als een middel om de kwaliteit van samenleven en samenwerken te verhogen. Er wordt ingegaan op het benedictijnse leiderschap (mensen stimuleren tot groei), benedictijnse 'tijdsmanagement' (de moeilijke kunst van het beginnen), de nog moeilijker kunst van het ophouden, en de moeilijkste kunst van het vinden van de juiste houding tussen het beginnen en het ophouden, waardoor je het nooit meer 'druk' hebt.

Een klein brevier over het begrip humor, met name in de christelijke geloofsbeleving, in de loop van de geschiedenis. Het is een milde glimlach over eigen te kort schieten en dat van anderen. Opgeluisterd met goede voorbeelden en komische prenten. Een speelse handleiding in levenskunst, voorzien van een degelijke literatuurlijst. In groene kaft met komische afbeelding. Anselm Hoste is abt van de Sint-Pietersabdij in Steenbrugge en medewerker van Sources Chretiennes en Corpus Christianorum, een wetenschapper dus.

Er woedt een oorlog binnen de Katholieke Kerk. Aan de ene kant staat paus Franciscus, die met zijn sobere levensstijl zijn sterke boodschap onderschrijft: ̌̌n kerk voor iedereen, arm of rijk. Aan de andere kant is er de oude curie, met zijn eindeloze vetes en oude en nieuwe lobby's om bepaalde niet-zo-christelijke privileges te beschermen. Sommigen uit die oude garde zijn bereid alle middelen in te zetten om aan de macht te blijven. Als hij de strijd tegen corruptie, intimidatie en chantage verliest, zal paus Franciscus waarschijnlijk het veld ruimen, net als zijn voorganger. Op basis van vertrouwelijke informatie - waaronder zeer geheime documenten uit het Vaticaan zelf - beschrijft Nuzzi op bijzonder meeslepende wijze hoe Franciscus schoon schip wil maken en wie daarbij zijn vijanden zijn. De kruistocht laat zien op welke manier Franciscus het Vaticaan probeert te hervormen om het voor eens en voor al te bevrijden van de overweldigende corruptie die de Katholieke Kerk vanouds lijkt aan te kleven. De kruistocht is een verbijsterend boek dat iedere lezer zal choqueren. Het leest als een thriller, vol enerverende details over oplichterij en samenzweringen tegen het pausdom.

In Hoog feest voor PAARS buigt de auteur zich over een drietal thema's uit het Buitenste Buitenbos van de RK kerkgeschiedenis. Geen pijnlijke onthullingen dus, geen ingewikkelde theologische kwesties waar al zovelen elkaar minstens figuurlijk de hersens voor inslaan, maar problemen waar niemand ooit over heeft nagedacht. Al snel zal blijken dat die leemte hoognodig vulling behoeft. Bisschoppen kiezen voor zichzelf een motto, een levenslange lijfspreuk . Dat is de laatste eeuwen zo gegroeid. De oogst is nu een kleine 7000 spreuken. Tegen het licht gehouden hebben er maar enkele tientallen blos op de wangen. De rest lijkt grijzer, smaakt zoutelozer, ruikt muf van herhaling, het weer zit erin. Ontbreekt het aan alternatieven? Welnee, zie ze glimmen en geuren. De auteur roept leken als hijzelf op met hun (aanstaande) bisschop mee te denken, hem te doen kiezen voor iets dat vers en sprankelend is. Daarnaast brengt dit geschrift in herinnering die spijtige, nooit door iemand gesignaleerde doodzonde van bisschop B.J. Alfrink anno 1951. De tijd dringt om deze misstap te herstellen. Als het nog niet te laat is. Tenslotte paus Franciscus, de man die vriend en vreemde nu al enige jaren verbaast. De schrijver zelf had vijftig jaar na paus Johannes XXIII, waar de Annassen en Cajafassen elkaar op Petrus' hoge troon opvolgden, niet verwacht dat een paus hem in zijn leven nog eens zou verrassen. Maar zie. Wars van opsmuk, een hekel aan (ver)oordelen, overtuigd dat opruimen van de zooi van boven naar beneden moet, niet andersom, zo laat Franciscus zich kennen. Een man die voor zijn pastorale bezoeken de levensgevaarlijke sloppenwijken van Congo in wil, zware jongens in Mexico bezoekt, die zelfs nog een woord heeft voor de Utrechtse daklozenkrant en kwistig bommen van barmhartigheid dropt. Een paus die de meest aardse, de groenste rondzendbrief van de laatste duizend jaar schreef. Prijzen we hem het graf in? In ons 'Buitenbos' vergaren en vermeerderen wij onze 'nutteloze kennis'; al doende ontdekken we bij alle lof ook smetjes op het stralend wit van de pauselijke verschijning.